Baandeeru mitte gobba umose dandiitinota ikkasenna dagate ayimma, qeelle, ayirrinyunna lawinori xawishshaati. Mitte gobba baandeerisenni riqiwantanno; dagaseno baandeerinsanni biiffanno; baandeerinsanna gobbansa ayirrinyira yitanni reyote geeshsha waaga baattanno.
Kuni korkaatiweelo dikkino; qansootu baandeerinsa agartannonna baandeeruno riqiwino daga hegere riqiwaancho ikkasinni ledo xaadooshshe afi’rino daafiraati. Kuni mundeetenna miqichunni safamino baandeeri ayirrinyinna baxilli gobbate hegeraamimmara yineenna baantoonni waagi bikkinni xawinsanniho.
Itophiyunna qansootise kayinni baandeerinsara baattino waaga hendanni woyte ku’u ko’oyra noosi baxillenna riqiwo mageeshshaatiro hedate diqarrisanno. Konniraati, Itophiyu haanju, baqqalunna duumu kuuli noosihu baandeeru daganna gobba riqiwinoha ikkasinni baandeeru daafira xawisatenna kulle gundannikkiha ikkasi kullannihu. Itophiyu qansooti gobbate ayirrinyinna mittimmara kakkalantanni baandeeransa gotti assite calla ikkikkinni wodaninsarano sumudisidheeti.
Kuni, wodanaho noohu baandeeru ayirrinyi dandiinannikkita labbanno qeelle Adiwu ilaalla aana qeelatenni Afrikahono ikko wo’munku koliddu daga wolambinatira chibbo itiichanno gede dandiisiisinonsa. Baandeeru ayirrinyinna baxilli jawimma kalaqqinonsareeti gobbate hegeraamimma, baandeeru ayirrinyira baantanni waagira qixxaabbinore ikkite wo’mu wodaninsanni yanna baala sa’anni techora iillitinohu. Kuni baandeerinsa daafira baattino waagaati keenne woloottu kadantino dagara tunsichunni fultannoha ikkinohura; Itophiyu baandeeri kuulla harunsite haammata gobbuwa uminsa baandeera kalaqidhannonna Itophiya wolambinatu malaate assite albaanni balaxisiissannohu.
Baandeeru ayirrinyi kalaqinohu wolambinatu hedo kaiminni Afriku Mittimma Uurrinsha woy xaa woshshatto garinni Afriku Mittimma Afriku qansooti wolapho daafira noose hasattonni albisa ikkite agarrannise yawo fulatenni adda assitinohu.
Kurinna labbanno Itophiyunna qansootise baandeerinsa ledo noonsahu kaajjadu xaadooshshi baxilli; Itophiyu seeda sannara giddoydinni ikko gobbaydi diinnanni fannannise ola kaajjado cigilesenni sharrante diinna barbadeessitenna saalfachishshe qoltanno gede assinohu.
Itophiyu gobbansa horrara dayno diina saalfachishshanni qoltanno woyte Itophiyu mittimma diigate giddoydinni ka’anno kaadaano eemarate murcidhe ka’anno yannara; baandeeransa gotti assite amadde qaalensa agarte; giddonsanni kalaqamino baxillinniiti timbiliqqe fultanohu. Konni garinnino, xaa geeshsha gobbansa meexisiissukkinni; bandeeransa ayirrinyisinni woffi assitukkinni uminsa bareendera; woloottaho kayinni jawaantete bue gede assite amaddinohu.
Ikkollana, Itophiyunna qansootise jawimma, baandeerinsa ayirrinyi utichu gede qasannonsari; giirate gede giirannonsari giddoydinna gobbaydi diinna; Itophiyu qansooti mittimmansa sumuda; wolambinatinsa malaate ikkinoha baandeera woffi assate; baandeerinsanni gutunni sumuu yaate dandiitannokki gede assate baxxinohunni 2010M.D albaanni sa’u 27 dirrara mootimmate tantanonni irkinsoonni garinni loossanni keeshshitino. Konninni, Itophiyu qansooti gutunni taalo gotti yite la’annoha; taalo waaga baatte ayirrisiissannoseta; baxillisenni taalo wi’litannonseta ikkitannokki gede assate lowonta wo’naaltino.
Ikkollana, kuri gobbatenna dagate diinna hasattonsa gede ikkara didandiino. Korkaatuno, hiikko garinnino ikkeenna gutunni sumuu assannonkeri dino yitanni koffeenya kayissurono; Itophiyu qansooti baandeeransa ayirrinyisinni woffi yaanno gede hasidhannori hiikkuri wolquwarano kaayyo diuytanno. Konneno, hunaano babbande mitto ikkitannokkinna gutunni sumuu yitannokki gede assinoommo yite heddino yannara gobba diigate; baandeerase shollishate ka’u yannara; Itophiyu qansooti konni baandeerinsanni xaartenna balaxisse gutunni waaga baatte gobbansa gatissino; baandeeransano ayirrisiissino.
Konni ragaanni, baandeeru barra ayirrinsamanonna ilamano baandeeru daafira affanno gede assate hananfoonni wo’naalshi danchaho. Tayxeno 15ki yannara ‘’Baandeerinke Duuchu Dagoomi Xawishsha; Gobbate Ayirrinyi Heellichooti’’ yaannohu massagote qaalinni ayirrinsoonnihu. Ikkollana, konni garinni dirunni mitteenge calla ayirrinsanni ayyaani baandeeru ayirrinyinna baxilli daafira rosiisate dikkadoho.
Ikkinohura, filmetenni, rosu minnara, diru ayyaanna ayirrinsanni yannara, xaphoomunni mannu barru barrunkunni noosi heeshshonni baandeeru mayimma, ayirrinyenna baxille ilama garunni huwattanno gede assa agarranni. Kuni ikkanno woyte ilama qeelaanchimmatenna ayirrinyu malaate ikkinoha baandeera baxxanno; ayirrisanno; woloottuno baxxannonna ayirrissanno gede assitanno!
Yaareed Geetaachew
Birra 10, 2015 M.D Hamuse
