Yaareed Geetaachew
Sasu diri soorro Itophiyu dagara hexxote caabbicho xawissinote;diinaho masille. Ikkollana hagiirru sufannokki gede dadillunni dadda’la rossino bissa xawino xawaabba tunsichoho soorrate yanna di adhinonsa. Cancishaanchu HWHT 27 dirira cibbi’ranni keeshshino sircho babbadatenna gobba diigate assootesi mite yee hanafinkunninna Olantote aana barshe assinkunni bero Birra 24/2014 M.D mitto diro wo’mino barraati.
Dhagge kultannohu Itophiyu daga Xaaleenu horri waro Aliyye,Wodiidi,Soojjaatinna Galchimi daga mitto’matenni Ooso’ya saada’ya yitukkinni,biilloonyeha Mooti’ma’ya yitukkinni gobbayidi diina shorritinotanna Itophiya wolassite ragisiissinonketaati.
Higannokki wosinchi mine cilanno yinanninte gede Cancishaanchu HWHT hige Itophiya gashshannokkita huwatinohu “Ita hoogummaro finca di hoogeemma” yitino lukkicho ikkino.
Ee;fincantannonna billaallitanno gobba di ragisiissinonke annuwinkenna Akaakkanke. Mundeensa duntinohu tenne gobbaraati,miqichonsano cancantinohu hattonni. Dhagge boo’reessitinonna huntino TPLF dhaggete ama gobbayidi gobbuwara hirte sayissinota buuxisannori leellanni afamanno. Uyinoonninsa kaayyo horonsi’ra gibbe olaho e’inori HWHT gobbayidi gobbuwanni ledo halante Waajjuulle woshshidhe aliyye widoonni kalaqamanno olira qassannonke gede assansa dhagge woqassannonsa gede assannoho.
Tenne lamala giddo waajjuullu TPLF ledo halante Itophiya qasate beeqqitinori basetenni kakkalantinota IFDR xaphoomu ministirchi xawishshisinni buuxisino. Ee,affona; afate wote Xaaleenu oli waro affinonke waajjuulluna dhaggenke nabbawa hoogansanna wole gobba hajora e’e burduuqamansa saalfachishshanno.
Dhagge calla kullanni di hee’neemmo. Dhaggenke affinori kultona ninke kayinni Adiwu dhagge wirro abbate Cancishaanchu HWHT aana jirsanke tungo. Waajjuullu Itophiya laafa gobba assate horonsidhanno olu uduunnichi TPLF callate. Xa TPLF waamamanno barri iilleenna haadhe amaddannore hoogge amaddino olu uduunni goofeenna arrawunninna Faacebooketenni ola hanaffe;daga kaphu mashalaqqenni hembeelsitanni afantanno.
Cinca waajja dikkitino. Umo hanafote IFDR mangiste cincite hasaawunni tirro yite woshshatto assitu wote, mundee xuuxa rossino cancishaano HWHT gaamo olanna qasama doorsha assidhe hedeweelcho Aliyye olanto aana iillishshino barshenni Mootimma qaafo adhitanninsa afantanno. Ikkollana mereeroho Ella 21/2013 m.dirinni uyinoonninsa ola uurrisate bee’o dago assidhe qansootu aana barshe assidhanni bero geeshsha iillitino.
Dhukansa mucci assite guxxitinotanna hexxo murtinota leellishannori giddo gobbayidi wolqa olaho beeqqisiisansaati. Xa xulumontanni ba’anno barri dayino. Dhagge woqassannokki gede duuchunku mittoo’minota leellishshanno faasho duduwunni calla ikkikkinni loosunni leeltino. Tenne lamala giddo Cancishaanchu HWHT mucuqqi assate duuchunku qoqqowira “sai” yitanno sokka sayinsoonniti qaangannite. “sai yiittoro sa’’eemmo” yitanno bareendete hedo sinqisidhino qoqqowubba woxu noohu woxisinni, dhuku noosihu dhukisinni,egenno noosihu egennosinni,jiro noohu jirosinni Itophiya gatisanno gede sokka sayissino.
Sidaamu qoqqowi pirezidaantichi Kalaa Desta Ledamohu bareeda dagasi riqiwe “Wirro barshete duhano di adhineemmlo” yaanni sokkasi sayisinoha ikkanna Sidaamu daga teesaanono gobbanke gatisatenna ilamate busha dhagge ofoltannokki gede qeechanke fulleemmo yitino. Ee,dhagge habbannokki Itophiya gatisate loosi techooti.
Wole widoonni “sai” yitanno sokka macciishshitino qoqqowubbate massagaano xawishshansanna noonsa kakkaooshshe babbaxxino garinni xawissanni afantanno Kalaa Ristu Yirdaw Wodiidi Qoqqowi Pirezidaanteeti; isi widoonni “Techora calla ikkikkinni albaaggeno Itopiya gotti yee la”annokki gede assine Junta madaarate kaajjine loonseemmo” yaanni sokkasi sayisi.
Qoqqowubba kakkaooshshensa xawissanni nooha ikkanna muli barri giddo HWHT 240 ali beebbaataamma qaaqquullenna keeraano qansoota mittimmatenni mucuqqi assitu Affaarete qoqqowi pirezidaantichi kalaa Awwol; Arba xawisanni; qoqqowu teesaanonoonsa hiikko dani olu uduunne amadde gaaddanno gede woshshatto assino.
Xa 12 agani giddo Itophiyu amuwi hindiiddo baatto shanshitino. Marquullu qaaqquulli mundeenna kaajjinokki miqichi baattote harishsha ikkino. Kaaliiqi tenne kakkacha gaamora yoo aanno barri dayino daafira mittimmanke kaajjinsho. Marquullu mundee du’nante digattanno. Techo sammi yinoha lawanno kaaliiqi Itophiyu daga mundee kakkachuullu HWHT baatisiisate qixxaawino. Dhagge Woqassannonkekki Gede Itophiya Gatinseemmohu barru Techootinina mittimmatenni ka’ne Itophiyu qeelle ollohinso!
Bakkalcho Birra 25, 2014 M.D
