Yaareed Geetaachew
Amuwu hexxo,ilamate ragisiinseemmo addaxxinanni Hiddaasete kofatto gumulama rakkuta cancaahuno bati’ri;kalqeno hawa wote huwattu. Ikkollana xa gufinsanniwiinni sa’inota ciichu kulonsa! Hiddaasete kofatto ilamate illeeti; Itophiyaho Adiwinni aanchite layinki dhaggeeti.
Aliito heewanohu Jeneral Bawuzaano ixaaliyunnihu Yirgaalamete woshshe shaasira ‘’ille ximbii’li’’ yiita dawarino dawaro hiddaasete kofatto aanano lendannita labbanno. Aliito yinota Sidaamu afii nabbawaanora kula basura caabbisha ikkiturono ‘’ille di ximbii’leemmo; Ani ille ximbii’lummoro ilamate ille ba’anno’’ yaatenni la’anni hee’reenna shinoonnisi.
Techo Itophiyu aana olunna dipiloomaasete xiiwo assate wo’naaltanno Gibitse xa Itophiyu Hiddaasete kofatto layinkimeeshshi gafa wonshatenni badhe higgannokkita buuxa hoogginoro badhe higge dhagge nabbabbo. Hatto ikka hoogiro Xaaleenu aana lekkatenni shole amadde angatenni olantino Itophiyu ilama xa woyyaabbino yannara qajeeltino olantonno yannaasincho olu uduunne qodhitinoti badhe higganno yite heddannoro ‘’Sodhanni nootta’’ yite gobbayidi gobbuwara afantanno Itophiyu dipiloomaase huwachisha hasiissanno.
Itophiyu sa’u lamala giddo, Itophiyu gashshooti Gibtsetenna Suudaanete ogeeyye haaroo`mate Kofatto waa laayinki doycho wo`mara albaanni dagge la`anno gede koysa dipolomaasete ogimmanni la`niro dipolomaasete ilchaate leellishshao ha`rinshooti.
Konni albaanni wirro marro marro Gibtsennitinna Suudaanenniti ogeeyye, Ministeerensa hattono Suudaantete massagaanchi gatikinni Haaroo`mate Kofatto noo base geeshsha marte la`anninna haruunsitanni keeshshitinota Addis Ababu Yuniverstera Poletiku saayinsenna Kalqoomu Xaadooshshi rosiisaanchinna Abbay Way Hajubba xiinxalaanchi Pirofeeseri Yaiqoob Arsaanohu egensiisino.
Pirofeeserichu Yaiqoob, lamente gobba ogeeyye Haaroo`mate Kofatto la”ate koysamansa haaro ikkitinokkita kulino. Togoo assooti Itophiyu kalqete adhamooshshe afidhanno gede assannotano poletiku tittiraano huwachishshanni afantanno.
Oosichu ille ba’ara hasi’rannohu hee’ranno yitanno hedo dinoe. Kofatto illenkeeti,kiis enkeeti;woxenkeeti. Ilama agadhitino jawa hexxooti. Amuwinke wiliiletenni gatanno callicho doogooti. Ikkireno ikkeena xa 79 anga Hiddaasete kofatto gatamarante gooffino. Ella again 2013 hanafo Itophiyu dagara ililleette,diinaho dadille kalaqanno aganaati. Abbayi kofatto jeefote waa wonshinanni aganaati. Tenne yannara qarra kalanqeemmo yite heddanno gobbuwa heedhuro higgenni maaro nookki so’ro sodhannota huwata hasiissanno.
Egenno nookki yannara Adiwi olira lekkate koatte wodhinokki itophiyu qansooti Afoo mitto foole shitto assite ka’ansanni,kalqete itophiyu su’mi gotti yinoti hanbannikkite. Itophiyu gatamartanni afantanno bayiriidi Hiddaasete kofatto harinsho hiikko korkaatinnino ikko ayeexiiwonni badhera higgannokkita Sivil serviisete Yuniverstite Poolisete xiinxallo rosi golib rosiisaanchi dr,Mukerem Miftah wo’mu afiinni coyi’ranno.
Rosiisaanchu Dr,Mukerm xawisanno garinni gobbayidi xaadooshshi dipiloomaase Gibitsenna Sudaane beeqqisiisate wo’naalloonni;mangistete widoonni noo qixxaawo,xambenna xa’mamooshshe diriirsate assinanni hasatto leellinshoonnitano buuxisanno.
Kofatto konfanni hee’noonnihu Itophiyu giddooti;Wayi burqannohu Itophiyu baattonniiti. Aye jajjira ayi yekkeeramanni nooro kalqeno affo. Itophiyuno kofatto kowiicho huwata hasiissannori,bue ninketa ikkiturono Itophiyu callase horonsi’rate hasatto nookkitaati. Sasenti Abbayi way lolahanno gobbuwa taalo horo afidhanno gede assateno Itophiyu honqooqicha ikkinokkita afa hasiissanno.
Wayi bue ninkeeti;kofatto gatamarranni hee’noonnihu ninke baatto aanaati;Woxu bue ninkeeti;wolqano hayyono hattonni. Horonsi’neemmori kayinni Sudaane lede duuchanko. Kayinnilla giddoonni heedhe Abbayi dago assidhe Itophiya sayisse aatenna taje aatenni millissinanniri heedhiniro qorophe; ilamate ille beeshshitinaraatina.
Woshshu dutanno;gaalu kayinni harasi xaxxi di assanno!
