Gibrinnu waaco adha calla laalchimma dilossitanno. Laalchonna laalchimma agarranni garinni lossi’rate yannitte gibrinnu hayyo garunni horoonsi’ra hasiissanno.
Gibrinnu tekinoloje halashshatenni gibrinnu laalchonna laalchimma roorenkanni lossatenna dagoomunnita sagalete wowe buuxisiisate gobba illachunni loossanni afantanno.
Gobbanke gibrinni mekaanayizeeshinenna yannitte hayyo horoonsi’ra dandaatenni yanna yannantenni woyyaawino gumi maareekkamanni dayno. Ikkinohura, gibrinnu waaco yanna agarre adha calla ikkikkinni hasiissannota laalchimma lossitanno tekinoloje garunni horoonsi’ra agarrannita amaallanni.
Yannitte gibrinnu tekinoloje handaara woyyeessatennino sa’e laalchonna laalchimma lossate; laalchu hafanfarre ajishatenna loosu kaayyo kalaqateno luphiima qeecha afidhino.
Loosidhe galtinori baatto mite mite qooxeessubbara ruukkado ikkasenni hattono qasiisotenni latisate injiitinokkita ikkase kaiminni mekaanayizeeshinete dinjiitanno yinanni keeshshinoonni. Ikkollana, Gibrinnu ministerenna hajo la’annonsa bissa qinaawatenni loosidhe galtinori baattonsa garunni loosidhenna halashshite horoonsi’ra daniitanno garinni irksanna massaga hanaffino kaajjadu loosinni rosame keeshshino laooshshe soorra dandiinoonni.
Noota baattote jiro garunni loonse wixunni diwatenna yannitte hayyo garunni horoonsi’rate ragaanni laooshshu soorro abbatenni qasiisotenni latisatenna loosidhe galtinori gutunni qinaabbe loosi’ratenni handaarunni gumaamma ikka dandiitino. Kunino, loosidhe galtinori laalchimma lexxitanno gede noosi qeechi luphiima ikkasi kullanni.
Hala’lado Irshu baatto noo qooxeessubbara xaa yannara mekaanayizeeshine halashshine horoonsi’nanni hee’noonni. Baatto loossannota, filamino sircho woxxannota, shuquntannota, hattono laalino gide garunni midde gamba assatannore gibrinnu maashinna loosidhe galtinori afidhe garunni horoonsi’ra dandiitanno gede mootimmano illacha tugge loossanni afantanno. Gobbaydinni eessinoonnniri ikko gobbate giddo loonsoonni maashinna afi’ni bikkinni rahotenni loosu aana hosiisa hasiissanno.
Mootimma gibrinnu handaara woyyeessate assitanni afantanno wo’naalshi jawaachinshanniha ikkanna; loosidhe galtino dagankeno xaa yannara gibrinnu tekinoloje noose horo seekkite huwattino daafira uminsannino hidhitanni horoonsi’ra hanaffino.
Gibrinnu laalchonna laalchimma lossi’rate loosidhe galtinori duumballicho loosi’rate hayyonni fulte woyyaabbino irshu loosi hayyo horoonsi’ra dandiitanno gede deerru deerrunkunni yannitte hayyo egensiisanna halashsha agarranni.
Loosidhe galtinori wolqanna yanna guddannoki hayyo ikkitino daafira laalchimmansa lossitanno. Laalchu hafanfarreno ajishshanno tekinoloje ikkasenni horaammeeyye ikkitanno. Afidhannoha hala’lado laalcho mini giddo horoonsi’ratennino sa’e tirfe laalcho laashshatenni dikkote shiqishshanni miinju dhukansano hakko bikkinni lossidhanni hadhanno.
Mitte mittenti maate sagalete wowe buuxisiisi’ra dandiituro dagoomunna gobbate deerrinnino sagalete wowe buuxisiisa dandiinanni hayyo ikkasenni gibrinnu tekinoloje garunni horoonsi’ra agarrannita tenne lamala wosinchinke uynonke hedono kaajjishshannote.
Gibrinnu handaarinni loosidhe galtinori gumaamma ikkitanno gede baadiyyete tekinoloje garunni halashshanna irkisa hasiissanno. Handaarunni qajeeltino ogeeyyeno loosidhe galtinore mule heedhe irkisanna afi’nani laalchi yanna yannantenni lexxanni ha’ranno gede qeechansa fultara agarranni.
Loosidhe galtinori ragaanni heedhara dandiitannota ogimmate foonqe wonshate dandiisiissanno yine abbinanni tekinloje lainohunni sufino qajelshanna huwatto kalaqa dandiiniro handaaru agarroonni guma maareekkisiisannoti addaho.
Wosinchinke yaanno garinni; laalchonna laalchimma lossi’rate tekinoloje horoonsi’ra qara hajooti. Konnira, olluubbate deerrinni loosidhe galtinore irkissannori gibrinnu ekistenshine ogeeyye dagate ogimmate huwanyoote kalaqatenni laalchonna laalchimma lossidhanno gede baxxinohunni kalaqamu harishsha (kompostete) qixxaawo hattono bushshu madaabbara garunni horoonsi’nanni hayyo leellishshanno.
Hattono baatto lamenna saseenge loonse qixxeessatenni laalchonna laalchimma lossi’ra dandiinanni garinni huwanyoote kalanqanni hee’noonnita kulanno.
Baxxino garinni kalaqamu harishsha (vermin komposte) qixxeessate hasiisannore baala wonshatenni horoonsi’ranna laalchonna laalchimma leddanno paakeejubba baala horoonsi’ra agarrannita huwachishanno.
Baatto garunni loonse qixxeessa hasiissanno. gibrinnu waaco yanna agarre adha calla laalchimma dileddanno. Loonsoonni baatto aana hasiissanno waaco garunni horoonsira hasiissanno. Dagano laalchimma leddanno paakeejubba garunni horoonsi’ra dandiitanno garinni irkisa agarrannita lede huwachishanno.
Tini yanna baxxinohunni badheessu loossa harinsanni hee’noonnita ikkasenni hattono albankeenni daannohu goyirete looso ikkasinni loosidhe galtinori yannitte tekinolojeni ledo xaaddannonna egennantanno hayyo baala kaajjinshe sufisiisa agarranni.
Bakkalcho Dotteessa 23, 2017 M.D
