AKTIIVISTUMMAAN NAMA OOLCHUUF HAA TA’U

Waggoota muraasaa asitti wantoota biyya keenya keessatti yeroo hedduu dhaga’amuu eegalan keessaa tokko aktiivistummaadha. Namootni hedduun naannoolee addaddaarraa, miidiyaalee garagaraa fayyadamuun ilaalchasaanii yeroo ibsan dhaga’uun, baay’een keenyas yaada nutti fakkaate kan mormus ta’e kan deggeeru itti kennuun beekamaa ta’aa dhufeera. Yeroo tokko tokko baay’een keenya aktiivistummaafi mormituu guuboo tokko keessa yeroo nuti keenyu ni jiraata.
Isa kana irraa kan ka’e aktiivistiifi sirna tokkoo ykn dhaabbata siyaasaa tokkoo gidduu walitti dhufeenyaafi addaa addummaa jiran adda baafachuuf kan danqamnu ni jirra. Sababiin isaa aktiivistootni hedduun nuti bara keenya keessatti argaa jirru haala ummata rakkisu ykn rakkoo jiru sirreessuuf kan hojjetan utuu hin ta’in misooma jiruun illee kan morman akka ta’e miidiyaalee garagaraarraa namni caqasee ilaale isa kana ni hubata. Baay’een isaaniis daangaa ce’uun sababa goolii, sababa barbadaa’uu qabeenyaa, shakkamuu dhugaa, walitti bu’iinsa hawaasaa, dhabiinsa nagaafi kkf., yeroo isaan ta’an arguun akka hojii sirrii aktiivistummaatti fudhatamuu erga eegalee bulee oleera.
Yeroo ammaa akka carraa ta’ee namootni miidiyaa argatan, walitti dhufeenya miidiyaalee hawaasummaa waliin qaban, namoota biyya qaroominaafi beekumsaan tarkaanfatan keessa kan jiran dabalatee yaada addaddaa yerootii gara yerootti utuu isaan gurra nama buusanii arguun beekamaadha. Inni kun walumaagalaatti yeroo madaalamu hanga dhaloota oolchetti, hanga dhugaa bakkeetti baasetti, hanga rakkoo dhokataa hawaasni tokko keessa jiru keessaa oolchuu danda’uutti, hanga nagaan rakkoo jiru furuuf yaaleetti baay’ee gaariidha. Namootni akka of ilaalan, geggeessitootni akka adeemsasaanii qoratan, biyyi tokko daandii siyaasaas ta’e dinagdee sirrii akka hordoftu, haalli qilleensaa akka caalaatti toora gadhiisee dhaloota hinmiine, bineessotni akka hindararfamne, mirgi dhala namaa akka hinsarbamneefi kkf., ni gargaara.
Akkasums garmalee yoo ta’eef karaa yoo gadhiise balaan isaa cimaadha. Isa kana hanga har’aatti akka biyya keenyaattis ta’e akka guutummaa biyya Afrikaatti argaa jirra. Rakkoo jiru furuuf yaaluurra balaa hamaa dhalootatti utuu fiduu agarreerra. Namootni yaada jiru utuu gadi fageenyaan xiinxalanii hinilaalin tarkaanfii cimaaf utuu dhaloota kakaasanii, irbaata du’aas godhanii agarreerra. Qabeenyi barbaadaa’eera. Lubbuun namaa biyyoottan hedduu caalaa biyya keenya keessatti galaafatameera. Dinagdeen namootaa kufeera. Gabaan tasgabbii dhabeera. Namni gadi ba’ee deebi’uuf yaadda’eera. Mirgi namaa sarbameera.
Haalloon dhuunfaan keessaan calaqqisiifameera. Isa kana gara fuulduraattis taanaan seenaan kan hindaganne rakkoolee danuun uumamaniiru. Sababa ijaarsaa utuu hinta’iin sababa diigamsaa, daandii mirgi dhala namaa ittiin kabajamu utuu hinta’in karaa ittiin mirgi dhalaa namaa sarbamu, namootni qilleensa nagaa akka argatan utuu hinta’in akka qilleensaa boora’aaf saaxilaman, nagaa utuu hinta’in jeequmsa, beekumsa utuu hinta’in wallaalummaa, guddina utuu hinta’in xinneenyaafi kkf horeera. Rakkoo kana garuu gadi fageenyaan ilaaluun hanga dandaa’ametti fooyyessuun barbaachisaadha. Dhaabbileen siyaasaa isa kanarratti yaaduun, maanguddootni biyya isa kana sirreessuun, beektotni yaada itti kennuun yeroo kamirraayyuu barbaachisaadha. Dhaloota har’a karaa gadhiisu bori deebisuun salphaa hinta’u. Rakkoo keenya kan fakkaatu keessa biyyootni turan akka aktiivistootni hedduun ittiin socho’an kan fakkaatu hordofaa kan turan rakkoon isaan hiikuuf yaalan erga darbee waggaa shantamaafi isaa olitti sochiin eegale dhalootatti barsiifama ta’ee danqeera.
Miidhaasaa waggaa shantamaafi isaa olitti dhalootasaanii keessaa baasuu dadhabaniiru. Gama kan biraan ammoo namootni rakkoolee jiran caqasanii xiinxala siyaasaa sirrii itti kennuun akka fooyya’u taasisan kan seenaan biyya lafaa isaan hindagannes danuudha. Rakkoolee jiran akka geggeessitootni hubataniif qalamasaanii fayyadaman, rakkoo shamarraniifi harmootiirra ga’u ifatti baasuun akka hawaasni irraa qolatu taasisan, adeemsi siyaasaa akka toora hingadhiisne falman, namootni akka faashistootaafi naaziin gar malee hinajjeefamne namoota rakkoo keessa jiran cina dhaabachuun yaada kennan, bara namootni akka meeshaatti bitamanii gurguraman karaa nagaan haala hamaa dhaabsisuuf falmii nagaa taasisan. Addunyaa keenya irratti sochii ciccimoo keessatti hirmaachuun adeemsi siyaasaas ta’e rakkoon gama mirga dhala namaan mul’atu akka daandii sirrii qabatu taasisan. Mee isaan kana keessaa namoota muraasa haa ilaallu.

  1. Falmituu mirga dubartootaa- Gloria Steinem. Biyya Ameerikaa dabalatee biyyoottan hedduu keessatti mirgi dubartootaa bara itti hinkabajamne, keessumaa garbummaan bitamanii Ameerikaa keessa namootni jiraniifi dubartootni filuufi filamuu bara itti hindandeenye keessatti falmii cimaa gochuun akka mirgi dubartoota kabajamuuf yaalii namoota godhan keessaa Gilooriyaa Isteyiinem jalqabarratti nama maqaanshee dhahamuudha. Waggoota shantama ta’aniif mirgi dubartootaa akka kabajamu gochuuf sochii addaddaa gooteetti.
    Isteyiinem Bitootessa 25, bara 1934 kan dhaltte yeroo ta’u gaazexessituu, falmituu mirga dubartii, aktiivistii siyaasaa, xiinxaltuu sirrii ta’uun akka biyyaatti beekamtii argachuun mirga dubartootaaf namoota falman keessaa tokko taateetti. Sadarkaa geggeessummaattis waggaa shantamaa oliif hojjetteetti. Gara dhuma bara 1960fi jalqaba bara 1970 keessa namoota beekamtii akkka biyyoolessaatti argatan keessaa tokko taateetti. Barrulee yeroo ammaa maqaa guddaa qabu ‘New York Magazine’ jedhamuufi ‘Ms. Magazin’ jedhamu hundeessuu keessaatti nama hirmaatte, bara 1970 keessa ammoo “Gartuu Siyaasa Dubartoota Biyyoolessaa” kan jedhamu namoota kaanii wajjin walitti dhufuun akka hundaa’u taasiste.
  2. Barressaafi Xiinxalaa cimaa-‘George Orwell’. Namni kun barreessaafi xiinxalaa siyaasaa yeroo ta’u kan inni ittiin beekamu barreeffamasaa “Animal Farm” jedhuun ture. Yeroosaa keessatti siyaasni addaddaa kan akka Impeeriyaalizimii, Faashizimiifi kkf., irratti nama qeeqa sirrii kennaa tureedha. Keessumaa barreeffamnisaa inni bara 1945 maxxanfame kun kan irratti xiyyeeffate haala siyaasaa barasii, rakkoo inni qabu, warraaqsa Boolsheevik (warraaqsa Sooshaalizimii) biyya Raashaarratti ture. Akkasumas rakkoo Jooseef Staalin (geggeessaan biyyaa) uumaa turerratti barreessee akka ummatni rakkoo itti adeemu gurraa qabaatu taasise. Haa ta’uyyuu malee yaada inni dhiyeessaa ture kun gatii isa baasiseera.
    Kitaabnisaa biyya Raashaa keessatti akka hindubbifamneef qoqqobbiin hanga bara 1991 (Hanga Raashaan kuftetti) dhorkamee ture. Innis rakkoolee isa mudataa tureef deebii yeroo kennu “Kitaabni/barreeffamni kamiyyuu ilaalcha siyaasaa calaqqisiisuurraa walaba ta’uu hindanda’u” jedha. Sababiin isaa “Namni kamiyyuu addunyaan kun kallattii irra deemuu qabdu dhuunfaatti hawwuu ni dandaa’a. Inni kun ammoo akka isaan waan hojjetan keessaan calaqqisiisan ni taasisa” jedhe. Kanaaf biyya Raashaa keessatti siyaasni eegale keessumaa Koominiizimiin rakkoo inni qabu bifa dhokataa ta’een barreeffama isaa keessatti adurreetti fayyadamuun namoota barsiisuu yaaleera. Kana irraa adda karaa ta’een garuu jeequmsa, ajjeechaa, wal-miidhuufi miisisuu kan of keessaa qabu hinturre. Nagaa ture. Rakkoo jiru akka namootni hubatan, warri biyya geggeessanis akkarraa barataniifi adeemsa jiru akka hubatan qaawwa jiru kan agarsiisu ture.
  3. ‘Harriet Tubman’-Garbummaa gurraachota Ameerikaa nama didde. Isa kanaafis ‘Tubman’ nama jireenya ishee guutuu laatte turte. ‘Harriet Tubman’ biyya Ameerikaatti matii garbummaaf bitamanii jiraatan irraa nama dhalatteef rakkoolee gurraachota Ameerikaarra ga’u dhuunfaa isheetiin nama agarte; bara 1849 gara kaaba Ameerikaatii garbummaa warra adii jalaa baduun ofiishee qofa utuu hinta’in lubbuushee aarsaa gochuun gurraachotni kan biroon akka garbummaa jalaa miliqaniif daandii cimaa nama taateedha.
    Bara isheen aarsaa kanfalte kana keessatti rakkooleen danuun gurraachota biyya Ameerikaa jiraatan irra tureera. Filuufi filatamuu hindandaa’an. Bifasaanii irraa kan ka’e hacuuccaa cimaan isaan mudateera. Isa kana keessatti ‘Tubman’ wagga kudhan keessatti gara Kibba biyyichaatti si’a 19 ol imaluun gurraachota 300 ol jireenya hamaa garbummaa jalaa akka miliqanii walabummaatti jiraatan taasisteetti. Dhumarrattis yaalii isheen eegalte gara bilisummaa gurraachotaatti geesseera. Inni kunis seera Ameerikaa isa si’a 13ffaaf fooyya’e keessa Ebla 8, 1864 galuun mirgi gurraachotaa akka kabajamu ta’eera.
    Namootni rakkoosaan mudatu jalaa karaa ittiin ba’an malee karaa ittiin namas ta’e walmiidhan homaa tokko hingoone. Miidhaa dhuunfaattishee qaqqabeef ijaa ba’uuf yaalii hingoone. Namootni biftisaanii adii ta’uu qofaan akka gooftaatti of ilaalaa turan rakkoosaan warra gurraacharraan ga’aa turan argiteetti. Fakkeenyaaf nama waggaa 13 taatee namichi adiin sibilaa darbatee gurraacha utuu rukutuuf jedhuu mataashee tarsaasuun lafeen mataasheetii cabeera. Inni kun rakkoo gurraachotarra ga’aa ture dhuunfaatti akka dhandhamtu godheera. Isa kanaaf akka hojjettu, gurraachi akka dhala namaatti mirgisaa akka kabajamu, rakkoo jiru jalaa daandii ittiin miliqan mala akka qopheessitu taasiseera. Namoota hedduu garbummaa jalaa gara walabummaatti ceesisteetti. Xiyyeeffannaan ishee rakkoo jiru jalaa namoota oolchuu qofa ture.
    Yeroof aktiivistootni baroota keessatti maqaa gaarii horatan keessaa muraasasaanii akkuma ilaalle gara fuulduraattis itti fufnee ni ilaalla. Yeroo ammaa biyya keenya keessatti sochii jiran isa biyya ormaa keessatti agarruun madaalaa deemna. Isa sirrii ni fudhanna; isa hamaa of irraa qolanna. Biyya keenya keessas ta’e biyyoottan Afrikaa keessa kan jiran siyaasarratti xiyyeeffatanii kan jiran maal fakkaatuu? Rakkoo hiikumoo qaama rakkootii? Misoomaaf utuu galateeffatanii, isa gaarii utuu jabeessanii, isa hamaa utuu tooratti deebisanii meeqan isaanii agarraa? Isa kana dubbistootni akka itti yaadan affeeraa torbee itti fufna.
    “MIDHAAN GALFANNU WAAN FACAAFNE IRRATTI HUNDAA’A”

Zarihun Gabree

Recommended For You

397 Comments to “AKTIIVISTUMMAAN NAMA OOLCHUUF HAA TA’U”

  1. Pingback: cat888
  2. Pingback: casino plus
  3. cheapest rybelsus pills [url=https://rybelsus.shop/#]rybelsus cost[/url] rybelsus price

  4. ozempic online [url=http://ozempic.art/#]buy ozempic pills online[/url] ozempic coupon

  5. rybelsus coupon [url=https://rybelsus.shop/#]semaglutide cost[/url] semaglutide online

  6. semaglutide tablets [url=https://rybelsus.shop/#]semaglutide cost[/url] semaglutide tablets

  7. pin up aviator [url=https://pinupturkey.pro/#]pin up casino guncel giris[/url] pin up casino guncel giris

  8. pin up guncel giris [url=https://pinupturkey.pro/#]pin-up bonanza[/url] pin up casino giris

  9. пин ап казино [url=http://pinupkz.tech/#]пин ап[/url] пин ап казино онлайн

  10. order Rybelsus for weight loss [url=http://semaglutide.win/#]cheap Rybelsus 14 mg[/url] buy semaglutide online

  11. neurontin 204 [url=http://gabapentin.auction/#]neurontin capsules[/url] neurontin prescription medication

  12. gabapentin medication [url=http://gabapentin.auction/#]gabapentin price[/url] neurontin 1800 mg

  13. neurontin 300 mg tablet [url=https://gabapentin.auction/#]order gabapentin[/url] neurontin price south africa

  14. Rybelsus 14 mg price [url=http://semaglutide.win/#]Rybelsus 14 mg price[/url] Rybelsus 7mg

  15. rybelsus price [url=http://semaglutide.win/#]cheap Rybelsus 14 mg[/url] rybelsus generic

  16. rybelsus price [url=https://semaglutide.win/#]Buy compounded semaglutide online[/url] buy rybelsus

  17. zithromax capsules 250mg [url=http://zithromax.company/#]generic zithromax[/url] zithromax canadian pharmacy

  18. zithromax purchase online [url=https://zithromax.company/#]zithromax best price[/url] zithromax online australia

  19. Buy semaglutide pills [url=https://semaglutide.win/#]order Rybelsus for weight loss[/url] semaglutide

  20. mexican mail order pharmacies [url=https://mexicanpharm24.pro/#]mexico drug stores pharmacies[/url] mexican border pharmacies shipping to usa

  21. mexican rx online [url=https://mexicanpharm24.pro/#]buying from online mexican pharmacy[/url] mexican rx online

  22. mexico pharmacies prescription drugs [url=http://mexicanpharm24.pro/#]mexican border pharmacies shipping to usa[/url] п»їbest mexican online pharmacies

  23. viagra without a doctor prescription [url=http://drugs24.pro/#]top erection pills[/url] cause of ed

  24. best india pharmacy [url=https://indianpharmdelivery.com/#]best online pharmacy india[/url] indian pharmacies safe

  25. cvs prescription prices without insurance [url=https://drugs24.pro/#]canadian medications[/url] medication online

  26. п»їbest mexican online pharmacies [url=http://mexicanpharm24.pro/#]mexican border pharmacies shipping to usa[/url] pharmacies in mexico that ship to usa

  27. rybelsus generic [url=http://rybelsus.icu/#]rybelsus generic[/url] buy semaglutide online

  28. Paxlovid over the counter [url=http://paxlovid1st.shop/#]best price on pills[/url] paxlovid covid

  29. plavix best price [url=https://clopidogrel.pro/#]generic pills[/url] Plavix generic price

  30. buy liquid ivermectin [url=http://stromectol1st.shop/#]buy online[/url] stromectol ivermectin buy

  31. пин ап казино [url=http://1winindia.tech/#]pin up kz[/url] пин ап казино

  32. ed meds pills drugs [url=http://drugs1st.store/#]erectile dysfunction remedies[/url] erectile dysfunction natural remedies

  33. canadian drug [url=https://drugs1st.store/#]mens erection pills[/url] best online canadian pharmacy

  34. india pharmacy mail order [url=http://indianpharm1st.com/#]indianpharmacy com[/url] pharmacy website india

  35. buying prescription drugs in mexico [url=http://mexicanpharm1st.com/#]п»їbest mexican online pharmacies[/url] mexican border pharmacies shipping to usa

  36. Пин Ап Казино Официальный Сайт [url=https://biznes-fabrika.kz/#]pin up kz[/url] пин ап 634

  37. пин ап кз [url=https://biznes-fabrika.kz/#]пинап[/url] Пин Ап Казахстан

  38. sweet bonanza [url=http://sweetbonanzatr.pro/#]sweet bonanza[/url] sweet bonanza nas?l oynan?r

  39. best online pharmacies in mexico [url=https://mexicanpharm24.cheap/#]mexico pharmacy[/url] mexican mail order pharmacies

  40. cheapest online pharmacy india [url=http://indianpharm24.pro/#]Indian pharmacy worldwide delivery[/url] world pharmacy india

  41. purple pharmacy mexico price list [url=http://mexicanpharm24.cheap/#]Mexican pharmacy ship US[/url] mexico pharmacies prescription drugs

  42. soma therapy ed [url=https://pharm24.pro/#]cheap prescription drugs[/url] over the counter erectile dysfunction pills

  43. medication from mexico pharmacy [url=http://mexicanpharm24.cheap/#]Mexican pharmacy ship US[/url] buying prescription drugs in mexico

  44. mexico pharmacies prescription drugs [url=http://mexicanpharm24.cheap/#]mexico pharmacy cheap[/url] reputable mexican pharmacies online

  45. deneme bonusu veren yeni siteler [url=https://denemebonusuverensiteler.top/#]deneme bonusu veren siteler[/url] deneme bonusu veren siteler betturkey betturkey.com

  46. deneme bonusu veren siteler denemebonusu2026.com [url=https://denemebonusuverensiteler.top/#]deneme bonusu veren siteler yerliarama.org[/url] deneme bonusu veren siteler yeni

  47. Deneme Bonusu Veren Siteler [url=http://casinositeleri.win/#]casino siteleri win[/url] Casino Siteleri

  48. ultrabet guncel [url=https://ultrabet-tr.online/#]ultrabet tr online[/url] ultrabet tr online

  49. Buy gabapentin for humans [url=https://gabapharm.com/#]buy gabapentin india[/url] buy gabapentin online

  50. gabapentin [url=http://gabapharm.com/#]gabapentin GabaPharm[/url] cheapest Gabapentin GabaPharm

  51. best male enhancement pills [url=http://canadiandrugsgate.com/#]Best Canadian pharmacy[/url] best canadian pharmacy online

Leave a Reply

Your email address will not be published. Required fields are marked *