Qiddist Gezaheny
Addis Ababa:- Ameeriku-Afriku massagaanote gambooshshi aana beeqqitannori Afriku daga Ameerikunniti dancha ikkitinokki xiiwo shoshshoggitanno gedenna Ameerikuno Afriku gobbuwa ledo noosi xaadooshshi kaajjanno gede sharro assa noonsa yiino; Addis Ababu Yuniversite Poletiku saynsenna kalqoomu xaadooshshi rosiisaanchinna xiinxallaanchi Pirofeesere Yaaqoob Arsaano.
Pirofeeser Yaaqoob Arsaano Itophiyu Pireesete Uurrinshara xawisino garinni; Afriku daga riqiwaano gambooshshu aana Ameerika gadachishshe abbitanno gumi dino. Roorenkanni dipiloomaasete amaalenni babbaxxitino hajubba aana hasaawa assitanno yine agarranni.
Gambooshshu aana beeqqitino massagaano Ameeriku addi addi Afriku hajubba aana assitanno hasiissannokki xiiwonni angase hooltanno gede kaa’lanno hasaawa assa hasiissannonsa yaanni Pirofeeser Yaaqoobi coyi’rino.
Ameeriku babbaxxitino doogonni umise hasatto wonshi’rate millissannoti qaangannite. Afriku Ahigure gawajjitanno hajubba aana Ameeriku assanno xiiwo ajisha hasiissannosita qummeessino.
Baxxinohunni Ameeriku uminsa womaashshinni millissannore kalqoomu baankenna babbaxxitinore halantino mootimmuwa uurrinsha ejensuwa widoonni Afriku dagano ikko wolootta lophitanni noo gobbuwa latisatenna lossate millimmo lainohunni angase eessitanno yiino.
Konnira, Afriku daga Chayinu, Ruusiyunna woloottu latishshunna babbaxxitino miinju hajubba aana mitteenni loossanno yannara Ameeriku Ahigure gawajjanno garinni danchummate halamaanchimmansa gufisate assitanno sharro ajishshanno gede ammansiisa hasiissanno yaanni coyi’rino.
Wole labbanno xiiwo aana noose beeqqo ajishshanno gede assatenna Ameeriku Ahigurete ledo aliidimmasi agarino garinni xaadooshshesi kaajjishanno gede sharro assa hasiissannota pirofeeser Yaaqoobi xawisino.
Pirofeesere Yaaqoobi xawishshi garinni US-Afriku gambooshshi qarunni Ameeriku poletiku, dagoomittetenna miinju hajubbase aana Afriku gobbuwa keeshshiishate horonsidhanno doogooti.
Gambooshshu aana Ameeriku mitte mittente Afriku gobbuwa ledo lamooshshu hajubba aana dihasaawanno yiinohu pirfeeser Yaaqoobi; Ahigurete gede doorante beeqqitanno gobbuwa hasaawu doogonsa xiiwo ajishanna halamme kaajjishate aana illachishshara dandiitannota qummi assino.
Tenne doogonni beeqqitannori Afriku daga xiinxallo assinoonni dipiloomaasete harinshonni hasiissannokki poletikunna miinju xiiwo ajishshanno akati aana hasaabbanno yine agarranni yiino.
1.4 Biliyoone ali daganna hala’lado kalaqamu jiro noose ahigure massaggannoti Afriku Mittimma tenne jawa wolqa noose ahigure mittoonsate dhukunna dandoo nooseta leellisha noose yiino.
Konni gobbaanni Afriku halantino mootimmuwa uurrinsha adawu amaale mini uurrinshu ofollo heedhannosi gede assinanni sharrora Ameeriku irko assitanno gede kaa’lanno hasaawa Afriku gobbuwa assitanno yine agarrannita Pirofeeser Yaaqoobi kaysino.
Ameeriku mootimma fushshitino xawishshinni; techonni hanaffe sase barrubbara harinsanni US-Afriku massagaanote gambooshshi aana 49 Afriku gobbuwanni riqiwantinori addi addi massagaano beeqqitanno.
US-Afriku massagaano gambooshshi aana haaro miinju beeqqo bowirsa, keere, hobbaatenna dancha gashshoote halashsha hattono dimokiraasete, mannoomittete qoossonna siivilete daga lainohunni hasaawa assinanni.
Ledoteno, Ahiguretenna kalqoomu fayyimmate hobbaate kaajjishate, halamme loosate, sagalete woowe lossa, diilallote gade soorrora dawaro qola, Diyaasporu xaadooshshe lossanna rosunna wedellu massagaano lossa labbino hajubba aana hasaawa assinanni yine agarranni.
Bakkalcho Sadaasa 6/ 2015 M.D Hamuse