Abrahaam Saamueel
Addis Ababa:- Keeru hee`rasinni dancha horo afi`rannohu Itophiya ikkanna, keere gibbanno wolquwa kayinni olunna urdete daddalaanooti yee Xaphoomu Ministerich Dr Abiy Ahimedihu xawisino.
Xaphoomu Ministerchi Dr Abiy Ahimedihu Maakisanyote barra harinsoonni 6ki Dagate Riqiwamaano Amaale Mini layinki loosu diro 4ki uurrinshu songo aana amaalete mini miillanni ka`ino xa`muwara uyno xawishshi garinni, keerunni danchare afi`rannohu Itophiyaho; keerunni gawajjamannohu Itophiyu qansichi dino yaa hoongirono, kayinni keerunni gobbate gede afi`nanniri danchuri no. Keere gibbanno wolquwa Olanna urde daddaltannoreeti yiino.
“Waa meemotenni cu`mine mittu raginni wolu ragira qola dandiinannikkinte gede, keerenna jireenya hegersate yine ola uurrisa doorshu nookki hajooti” yiino Dr Abiy. Keerinkeranna jireenyinkera yine ola uurrisa balaxote doorsha assinoommo yiino.
Bushu keeri, danchu oli dino yiinohu Xaphoomu Ministerichi, ola qeeltanni noottohano ikkiro, ayii woyteno bushaho; Korkaatuno doolare tuffanni manna shitanni afi`rattoti dancha horo heedhara didandiitanno; Olu gobbate gede sufanni ha`rannoha ikkiro, daahammeemmo yiino.
Itophiyu wolambinate, mittimmanna tii”asi kissanno wolquwa heedhuronna kuni qarri hasaawunni dawaro afi`rannokkiha ikkiro olama gadadoho. Kuni berono nooho; ga`anno sufannoho yiino.
Konni ka`a noo hajubba aana hasawatenni qarranke tira bunshe diafidhino. Yekkeerama, hasaawanna gamba yaa Itophiyu lophoranna keereho doogote. “Itophiyu keeri daafira hasiissanno hasaawa Afiriku Mittimmara agurranna wolewano heedhuro ha`ra dandiineemmo” yee Amaalete Mini Miillara xawishsha uyno.
“Konni albaanni yinoommonte gede, xaano yineemmonte gede, keeru lowontanni hasiissannonke; keereho yaa olu hooga calla dikkitino; amanyootunna seeru ayirisamano gadadoho yiinohu Dr Abiy, seerunna amanyootu ayirrisamara hasiissannoha ayii coyino busha dikkino yiino.
Kereunna seeru gobbate ayirrisamara hasiissanno hasaawinna yekkeero digawajjitanno yiino Xaphoomu Ministerchi Dr Abiy Ahimedihu. Cancishaancho yine gumulloonni wolquwa ledo hasaawa keeru dayii geeshsha, canco irkisa hoogi geeshsha hoolloonniha dikkino yee caakkeessino.
Yekkeerote gedenaanni e`noonni woyyo gumula hooga, mimmito ammana hoogatenni assinoonni yekeeronna sumimme ba`annota qaagiisse, lawishshaho, kalqete aana 154 yekkeero sumimme afidhe ka`e diigantinohu qaalensa agadha hoogatenni ikkinota xiinxallo leellishshannota coy`rino.
“Ninke mitte qaafo ha`noommo; hasaanboommo; sumuu yinoommo; malaatinsoommo; albillichote agadhannonke coyii e`noommo qaale ammanamatenni gumulate; keerenke hegersinoha assate; konnira qarru xaadannonkki gede loosa hasiissannotanna sumimme gumaame ikkitanno gede irkisa hasiissanno” yiino.
Wolqayti hajo aana amadisiise uyno xawishshinni, “Haammata xagarrona sharre noo yinanna macciisheemmo; tenne xagarro giddo mootummate anga dino; mitu mitu manni federaalete mootumma su`ma kayissanni jawa sharre loossanno; harinsho ba`annota ginbeeti sammi yinoommohu; hajo biddi yituro dagate egensiinseemmo” yiino.
Ninke Wodiidi Afirika ha`noomohu Itophiyaho keere abbatenna hasaawate ikkinnina Wolqayti Amaaru widira woy Tigirayete widira qolate dikkino yiinohu Xaphoomu Ministerchi, Piriitooriyaho assinoonni hasaawino konne gumulate biiloonyu dinosi yiino.
Wolqayti hajono seeranna amanyoote agadhite hasaawunna amaalaamtenni dimokiraasaweete dogonni tidhama noosita qummeessino. Tigirayete dagara keerunna xintu latishshi hasiissannosita qaagiisse, olunni gawajjantanno daga irkisa, gatamaranna darantino qansoota qaensara wirro qolate aana illachiinshe loonsanni hee`nonnita xawisino.
Cancishaanchu gaamo Shane lainohunni ka`ino xa`mo, gaamote hasatto xawo dikitino; sokkino mannootirano guraanni einonsa; sharrameemmo yitanno dagano shaanni, xintu latishshano hunanni nooho yiino.
“Ninketi xaano hedonke mittete” yiinohu Xaphoomu Ministerchi Abiy, “Wolqatenni afi`nanni horonna ayirrinyu dino; cancunni afi`nanni ayirrinyinna dimokiraase dino; hegersino keere abba didandinanni; hasaawunninna polotiku callunniiti hasatto gumulsa dandiinannihu; konnira jawaante loonseemmo” yiino.
Bakkalcho Bocaasa 8 / 2015
