Hawaasa:- Mite mite Itophiyu diinna, Itophiyu daga mitto ikkitinokki daafira xiimbummonsaro shotu garinni ubbanno yite heddanno daafira addi addi dagonni Itophiya babbadatenna billaallisate hashsha barra loossanni keeshshitinota Sidaamu qoqqowi pirezidaante kalaa Desta Ledamohu coyi’ri.
Pirezidaantichu tenne yiinohu Itophiyu pireesete uurrinsha “Itophiyu Daafira” yaanno birxichinni Hawaasi Quchumira qixxeessitino Footote daa’’attonna Hasaawu battala aana leelle massagi yannaraati.
Itophiyu pireesete uurrinsha 11 quchumira “Itophiyu daafira” yaanno birxichinni Mootichu Hayile Sillaase gashshotinni kayise techo geeshsha noota mootimmate yannara kalaqantino faffonna miicco leellishanno footta daa’atisiissanni afantanno.
Techo geeshsha shoole quchummara footote daa’’attonna hasaawa harinsoonniha ikkanna; Hawaasi bare aana Turizimete daafira Itophiyu noose faffonna ruukko xiinxallote borro shiqqeenna hasaamboonni.
Diinna, Itophiyu daga mitto ikkitinokki daafira xiimbummonsaro shotu garinni ubbanno yite heddanno daafira addi addi dagonni Itophiya babbadatenna billaallisate loossanni keeshshitinota kayisinohu Kalaa Desta; ikkollana siattese mullawa daafurtella ubbanno yiino.
Itophiyu xa noo ikkito huwatate xe’netenni ikkikkinni wo’ma illenni huwata hasiissannota pirezidaantichu xawisino Pirezidaantichu xawisino garinni; mitu mitu manni Itophiyu jireenya huluullantanno;diigantanno yite heddannori no;tini hedo Itophiya wo’mu illachinni la’’a hoogatenni so’rino laooshshinni burqitanno hedooti.
Itophiyu dirrate xaaddinose jifo dandiite sa’anni keeshshitino;Itophiyu pireesete uurrinsha a sinqisidhe ka’ino “Itophiyu qeeltanni reekkantanno” yitanno hedo konne filiqqissannota ikkaseno huwachishino.
Itophiyu aye gedeno baca qarra qeeltanni nooha ikkirono;baca kaayyonna injo nooseta ikkasenni kuri keenote aana wore la’’a Itophiyu hiikkira hadhanni no? yitanno xa’mora dawaro uyitannota qummeessino.
Kalaa Dasti xawishshi garinni;Itophiyu harissanni afantanno gobba gatamarate harinsho haaroo fooliiishshonni,haruu laooshshinni,haruu illaallishshi mixonni,haruu xawi aana hodhanni nooha ikkasinni;konnira baalunku uminke qeechafula hasiissanno yino.
Gobbate gatamarshi harinsho ajuujatenninna mixotenni massagamanni harancho yanna giddo guma afi’nanniha ikkanno yiinohu kalaa Desta; konni gobbaanni kayinni hodhinita hodhine hasi’noonni birxichira iilla dandiineemmokki daafira albillitte amandoommo gumulsate mixonke qaanganni loosa hasiissannota huwachishino.
Mixonke jeefisate noonketa dancha kaayyonna tunceenya fille amada;jifo bandanna hakkunni aana loosa hasiissannota kade worino.
Itophiyu pireeste uurrinsha shiqishshino footote daa’’atto Itophiyu daggino ikkito huwatate dandiissannote yiinohu pirezidaantichu;sa’u 100 dirrara noo jifubbanna kuri jifo hiittoonni tirtanni dagginoro leellishshanno yiino.
Kalaa dasti xawisino garinni;soorro akatisenni yanna adhitanno hajooti. Konninni akinohunni hakkono konneno macciishshantanno huuro no. kuri soorrote giddo kalaqantanno jifubbaati. Konnira halamme loosa xa’mitanno.
Itophiyu afantanno base jawa horo nooseta ikkasenni,Itophiyu kao hasidhannokki wolquwa jiffannise keeshshitino;kuni kayinni baca shetto kalaqino jifooti. Ikkollana;kuri duucha jifubba giddo Itophiyu hiitto ikkite kaajjite uurra dandiitu yaannoha seekkine buuxa hasiissannotano kalaa Desta xawisino.
Xaa yannarano sa’anni hee’noommohu tenne harinsho giddo ikkasinni heeshshote iibbabbo,keeru booraambenna labbanno jifo no. heewisiinse la’niro kuri ikkitubba giddo baca qeelle borreessantino;jifo,qeellenna hexxo yinoommohu konniraati yiino.
Barraho “Ashaara” yaanno maxaafi Maxaafu Xaphoomu ministirchiAbiyAhimed biilloonye amadi barrinni Badheessa 24/2010M.D hanafe Onkoleessa 2013M.D geeshsha paarlaamaho shiqe assino hasaawubba amadinoha Sidaamu afiinni borreessine maassiinsoonni.
Maassote amanyooti aana qoqqowu pirezidaantichi kalaa Desta Ledamo coyi’rino garinni; maxaafu amadosinninna giddosi worroonni hedonni jawa egenno cu’muishiishannoho yee; Sidaamu Afiinni qixxaawasino afuu lophora noosi qeechi luphiima ikkinota huwachishino.
Yaareed Geetaachew
Bakkalcho Ella 16 , 2014 M.D