ኢትዮጵያ ውስጥ እየኖሩ ኢትዮጵያን አለመምሰል አይቻልም!

 አዲሱ ገረመው

እንዴት አደርክ ስትለው የማላድር መስሎህ ነበር ከሚል ነገረኛ ይሰወራችሁ! እናንተ ግን እንዴት አደራችሁ! በያላችሁበት ሰላምን ተመኘሁላችሁ። ዴሞክራሲ የምትለዋ እሳቤ ምስጋና ይድረሳትና ዘንድሮ ከሎሚ ውርወራ አልፈን በቃላት መወራወር መጀመራችን ጥሩ ጅማሮ ነው። ይህ ውርወራ ደግሞ እንደ ተቀበል የአዝማሪ ትውን ጥበብ ያለ ያፈላስፋል። አዲስ ሀሳብ ለማፍለቅ፣ የሌሎችን ሀሳብ ለመሞገትም ይረዳል። እና አንድ ነገር ወርወር አድርጉ አሊያም ወርወር ስናድርግ አፀፋውን ስጡን ለማለት ነው። መቼም ተናግሮ አናጋሪ አትሉኝም። ከዚህ ይጀምራል ውርወራው።

ሳላውቀው ስለ መወራወር የመግቢያ ንግግር አደረግኩ መሰለኝ። መቼም ታሪካዊ አመጣጡን አንስቼ ለልማት ያለውን አስተዋጽኦ… “ገለመሌ” እያልኩ ብቀጥል ከቃላት ውርወራ በላይ ሌላም ሊከተልኝ ይችላል፤ ሰግቼ ነው፤ ያሳልፈነው ሕይወት አይደል፤ በቃ ታዲያ ለምንድነው በቀጥታ ወደ ጉዳዬ የማልገባው? ገባሁ።

በዓለም ላይ በተከሰተው የኮቪድ 19 ወረርሽኝ ምክንያት አንድ ዓመት ዘሎ ሰባተኛው የጉማ የፊልሞች ሽልማት ውድድር መረሃ ግብር አሁንለታ እንደተካሄደ አብዛኛው ሰው ያየው ይመስለኛል። ምንም እንኳን በአዎንታዊ መልኩ ሊነሱ የሚችሉ በጎ ሁነቶች ቢኖሩትም በጎን ግን ለትችት አጋላጭ የሆኑ ጉዳዮችም ተንፀባርቆበታል። ይኸውም የአንዳንድ ሴት አርቲስቶቻችን አለባበስ ነው።

የሀገርኛ ልብስ ለለበሱትና ሥርዓትንም ባህልንም ሳይጥሱ ለቀረቡት ትልቅ አክብሮት አለኝ። ኢትዮጵያዊ ወጉን የለቀቁት ደግሞ በምራባዊያን ባህል እጅጉን የተጠለፉ መሆናቸውን በግልጽ አሳይተውናል።

ኢትዮጵያ ውስጥ እየኖሩ ኢትዮጵያን አለመምሰል አይቻልም። በእርግጥ ይሄን አለባበስ ብቻ የሚመለከት ሳይሆን የፕሮግራሙ ስያሜና የዘመን ቀመር አጠቃቀማቸውንም ጭምር ነው። “አዋርድ” ለሚል ቃል አማርኛ አቻ ፍቺ ጠፍቶ ነውን? እሺ አማርኛ ባይሆን እንኳን ስንት ቋንቋ አለን አይደል እንዴ ወገን። በግድ ቀኝ ካልተገዛን በሚመስል ሁናቴ 2013 ዓ.ም ዘንግተው በ2021 ተክተውታል። በኢትዮጵያ ምድር እየኖሩ በሰው አገር አቆጣጠር እና ጉራማይሌ ቋንቋ መኩነስነስ ነውር ነው።

ፕሮግራሙ ሙያተኛን ከማበረታት አንፃር ትልቅ ጠቀሜታ እንዳለው ግልጽ ነው። በተለይ የፊልም ኢንዱስትሪው በውድድር መንፈስ የተሻለ እንዲሆን ያግዛል። ግን ደግሞ አንዳንዶች ከአገራዊ ባህል እሳቤ ወጥተው ለገንዘብ አሊያም እውቅናን ለማትረፍ ሲሉ የርካሽ ባህል መጣያ አደረጉን። በየመድረኩ ሲጠየቁ ስለ ኢትዮጵያዊነት ባህል እየደሰኮሩ በተግባር ግን ሌላ ዓለም ላይ ሆነው አስቸገሩን። የራሳችንን ትተን እስከ መቼ የፈረንጅ አምላኪ እንሁን? እስከ መቼ ነው በመገላለጥ ዝናቸውን የሚያሽቆለቁሉት?

መርሐ ግብሩ ላይ በዋናነት ሲታይ የነበረው አለባበስ ነው። እጅጉን አፈንጋጭ የሆኑ አለባበሶች የሰውን ትኩረት ስበዋል። ምናልባትም የአንዳንዶች አለባበስ ለትችት ሲጋለጥ ፋሽን ነው ሊባል ይችላል። አንድ ሀቅ እንነጋገር ሰውነትን አለመሸፈን እንዴት ፋሽን ይሆናል? ለዚያም በኢትዮጵያ። ለወጣቱስ ምሳሌ የሚሆን አለባበስ ይሄ ነው? ሰው እንዴት ሁሉን ነገር ይኮርጃል? ከኮረጀስ ደህና ነገር ለመኮረጅ እንዴት ልባችን ይታወራል? እንዲህ አይነት አልባበሶች በውጭው ዓለም በሚደረጉ የሽልማት መርሐ ግብሮች ላይ የሚዘወተሩ ናቸው።

ፊልሞቻቸውን የታሪክ ፍሰትና ትወናቸውን ከመኮረጅ ይልቅ ፈረንጆቹ እንኳን “ዊርድ አለባበስ” ብለው ያስቀመጡትን የኛዋ እህታለም ሙጥኝ አለችበት። ውበት እንደ ተመልካቹ ቢሆንም ለኔ እንዲህ ያለው አለባበስ ቁንጅናን የሚሸፍን ነው የሚመስለኝ።

ስለ አለባበስ መነጋገር ያስፈለገን ኢትዮጵያዊ ማንነትን የተላበሰና ድንቅ ባህል ያለው ማህበረሰብ ውስጥ ስላለን ነው። ኢትዮጵያዊ የሆነ ደግሞ እንኳንስ በአገሩ ሌላም ዓለም ላይ ቢሆን በአለባበሱ ራሱን መምሰል አለበት። ምክንያቱም ኢትዮጵያዊ ነኝ ብለን ስናወራ አንዱ መገለጫችን ይህ ነውና። ሁሉን በአግባብና በሥርዓት ማድረግ ግድ ይለናል። በተለይ አንዳንድ እንስት አርቲስቶቻችን ከኢትዮጵያዊ ባህል ያፈነገጠ አለባበስ ማዘውተራቸው ብዙኃኑን የማህበረሰብ ክፍል እያስቆጣ ነው።

በሽልማት መርሀ ግብሩ ላይ የታደሙ አርቲስቶቻችን አንዳቸው ከአንዳቸው ልቀውና በልጠው ለመታየት የሚደረግ ግብግብ በሚመስል የአለባበስ ለዛ፤ ከሽልማት ይልቅ የአለባበሳቸው ሁኔታቸው ሲያነጋግር ቆይቷል።

በእርግጥ ኢትዮጵያዊ ባህልን ሳይዘነጉ ውብ የሆኑ አልባሳትን ለብሰው የቀረቡ ነበሩ። “ከስንዴ መሐል እንክርዳድ አይጠፋም” እንዲሉ አንዳንዶች ግን የባህር ማዶውን እንደወረደ ወርሰው ሀገር ምድሩን ጉድ አሰኝተዋል። መቼም እነዚህ አርቲስቶች በዚህ ትችት እንደማይስማሙ እናውቃለን። “ስለተመቸኝና የምወደው አይነት አለባበስ ስለሆነ ነው እንዲህ የምለብሰው” ይሉናል። ይሁን እንጂ እውነታው ሌላ ይመስላል።

ሰውነትን በቅጡ የማይሸፍን ብጣሽ ጨርቅ ጣል አድርጎ መውጣት እንዴት ያለ ምቾት ነው? እንዴት ያለስ ኢትዮጵያዊ ባህል ነው? መቼም መርሀ ግብሩ የተካሄደው በአውሮፓ አይደለም። ቢሆንስ አገርን እንዲህ ባለ አለባበስ ማን ያስተዋውቃል።

ሰውነት ላይ ተጣብቆ ገላን የሚያሳይና ሌላ ጭንቀት የሚፈጥር አለባበስ እንደምን ብሎ ያስደስታል? ዓላማው ምንም ይሁን ምን እሱ ላይ የመከራከር ፍላጎት የለኝም። ነገር ግን አለባበሳችንን እንደ ኢትዮጵያዊ ይልቁንም የብዙ ብሔር ብሔረሰብና ባህል ባለቤት እንደሆነች አገር እንፈትሸው ዘንድ ይገባል።

እኔ በበኩሌ ከባህላችን ያፈነገጠውን የምዕራባውያን አለባበስ መልበስ ዘመናዊነት መስሎ አይታየኝም። ማንኛዋም ሴት የሰውነቷን ቅርፅ የሚያሳይ ወይም ክፍትፍት ያለ ልብስ ለብሳ መሄዷ ለተመልካች ጥሩ ስሜት አይሰጥም። አሳሳችም ሊሆን ይችላልና። እዚህ ላይ የተሳሳተው በራሱ ደካማነት ነው ብሎ ምክንያት መስጠት አይቻልም። ጥያቄው በማን ተሳሳተ የሚለው ነው። ሰውን ማሳሳትስ ደግሞ እጅጉን ኢ-ሞራላዊ ድርጊት ነው።

ምንም ነገር ስናደርግ ስለ ሌላው ሰው ልናስብ ያስፈልገናል። ትውልድ ከእነርሱ ምን ይማር? ግድ የለም ኢትዮጵያዊነታችሁን ጠብቁ። የምዕራባውያን ባህል ከሆነውና እጅጉን ነውር ከሚመስለው አለባበስ ራሳችሁን አርቁ። የሚያኮራው ኢትዮዮጵያዊ ባህላችን ነው።

አዲስ ዘመን መጋቢት 21/2013